Zasoby wodne na świecie
Woda zajmuje 72% powierzchni naszej planety. Zasoby wodne na świecie to przede wszystkim otwarte zbiorniki pokrywające powierzchnię Ziemi. Wśród nich znajdują się: oceany, morza, jeziora, rzeki i stawy.
Dominują dwie hipotezy dotyczące pochodzenia wody na Ziemi:
- ziemska: według niej woda jest pochodzenia ziemskiego i powstała z odgazowania wody mieszczącej sie w skałach płaszcza naszej planety
- solarna: według niej woda powstała w wyniku wiązania się w atmosferze tlenu z wodorem, który dotarł do Ziemi wraz z wiatrem słonecznym
Wody oceaniczne oraz morskie stanowią ponad 97% zasobów wodnych świata. Niestety ze względu na ich zasolenie nie nadają sie do spożycia. Pozostałe 2,5% to woda słodka, która w dużej mierze uwięziona jest w lodowcach i śniegach. Najwięcej wód (ponad 61%) zgromadzonych jest na Antarktydzie. Jest to woda pochodząca głównie z lodowców i ta znajdująca się w pokrywie śnieżnej. Niestety w wyniku ocieplania się klimatu lodowce nikną.
Tylko 0,6% zasobów wodnych naszej planety to wody słodkie, będące źródłem wody pitnej. Rzeki oraz jeziora stanowią jedynie 0,1% zasobów wodnych na świecie i są bardzo dobrym źródłem wody pitnej. Objętość wód odpływających rzekami do oceanu w ciągu roku wynosi 37 000 km³. W jeziorach zaś znajduje się czterokrotnie więcej wody niż w zasobach wodnych pochodzących z rzek.
Głównym źródłem wody pitnej na lądzie są jej pokłady znajdujące się pod ziemią. Stanowią one 0,6% zasobów wodnych na świecie. Do podziemnych pokładów wody należą: rzeki podziemne, strumienie i zbiorniki wodne tworzące się przez przenikanie wody z warstw skalnych.
Wszystkie zasoby wodne Ziemi mogłyby wystarczyć do zaspokojenia potrzeb całej naszej populacji, lecz ich nierównomierne rozmieszczenie i nieracjonalne gospodarowanie nimi przez człowieka powodują, iż w wielu krajach świata zaopatrzenie ludzi w ten surowiec stanowi ogromny problem. Deficyt wody najbardziej odczuwają kraje środkowej i północnej Afryki, Azji Środkowej oraz Ameryki Południowej. Szacuje się, że w niedługim czasie z niedostatkiem wody pitnej będą się wkrótce zmagać również: Wielka Brytania, Hiszpania, Włochy, Niemcy i Belgia. Przy rosnących potrzebach ludności mogą grozić nam konflikty wojenne o wodę.
Obszarem nadwyżek dyspozycyjnych zasobów wodnych, choć niewielkich, są tereny obejmujące klimaty: równikowy (np. Kongo, Amazonia, Kamerun), wilgotny monsunowy (m.in. Bangaldesz, Assain), wilgotny umiarkowany chłodny (np. Norwegia). Największymi zasobami wód płynących, pochodzącymi z rzek dysponują obszary byłego Związku Radzieckiego, Indie, Chiny, Brazylia, Norwegia oraz Francja. Chiny i Indie są jednak bardzo ubogie w wodę ze względu na gęstość zaludnienia, zaś Norwegia i Brazylia są w nią bogate.
Dziś już wiadomo, że doszło do nieodwracalnych zmian w światowym bilansie wodnym. Odnawialność ziemskich zasobów wodnych zależy od ilości oraz od intensywności opadów atmosferycznych. Nasz kraj stanowi jeden z najuboższych krajów europejskich w wodę. Woda wykorzystywana jest przede wszystkim w przemyśle, gospodarce komunalnej, rolnictwie i leśnictwie. Podstawowym zagrożeniem dla wód powierzchniowych są ścieki przemysłowe, a także komunalne, które odprowadzane są bezpośrednio z wód. Wśród najważniejszych źródeł zanieczyszczenia wymienia się: przemysł włókienniczy, metalurgiczny, chemiczny, papierniczy, spożywczy, górniczy i energetyczno-paliwowy.
Aby chronić światowe zasoby wodne, należy podjąć środki zapobiegawcze i oczyszczające skażoną już wodę. Ochronę zasobów wód można podzielić na:
- ilościową (właściwa eksploatacja wody ze środowiska naturalnego i uzupełnianie na bieżąco korzystanie z niej; w tym także tworzenie sztucznych zbiorników, ewidencja pobierania wody w gruntu oraz nawadnianie suchych terenów glebowych)
- jakościową (zapobieganie skażeniom wód powierzchniowych i ochrona tych wód)
- czynną (stosowanie środków technicznych w zabezpieczaniu wód przez zanieczyszczeniami)
- bierną (wprowadzanie na określonych terenach stref ochronnych)
Niestety zapotrzebownie na wodę wciąż rośnie, do czego przyczynia się przede wszystkim wzrost liczby ludności na świecie oraz stały rozwój gałęzi przemysłu. Zasoby naturalne wody na Ziemi maleją, musimy zatem budować jak najwięcej sztucznych zbiorników wodnych i dbać o czystość wód powierzchniowych oraz gruntowych. Ponadto należy oszczędzać naturalne zasoby wodne,a także użytkować je z rozwagą. Wpłynie to na korzyść nie tylko dla własnego dobra, ale także dla dobra całej ludzkości, ponieważ bez wody nikt z nas nie przeżyje.